![](/media/lib/115/n-tabliczka-8e317097d72fb03016737758f3305829.jpg)
Pióro ważniejsze od miecza. To technologie informacyjne decydowały o rozwoju imperiów
29 maja 2020, 20:10Jak się okazuje, do rozwoju wielkich cywilizacji ludzkości potrzebny był nie tylko miecz i pług, ale również pióro. Autorzy najnowszej analizy dowodzą, że o być albo nie być protopaństw i pierwszych cywilizacji decydowała technologia informacyjna.
![](/media/lib/448/n-jowiszwiatry-1becbefc99fe7e625edd668508869e23.jpg)
Udało się zmierzyć prędkość wiatru w stratosferze Jowisza. Odkryto prawdziwego „potwora meteorologicznego”
18 marca 2021, 17:02Grupa astronomów bezpośrednio zmierzyła prędkość wiatró wiejących w stratosferze Jowisza. Zespół kierowany przez Thibaulta Cavalie z Laboratorium Astrofizyki w Bordeux wykorzystał teleskop ALMA do obserwacji ruchu nowych molekuł, jakie powstały w atmosferze Jowisza po uderzeniu w nią komety Shoemaker-Levy 9. Uzyskane wyniki wskazują, że badane wiatry mogą być najpotężniejszym zjawiskiem meteorologicznym w Układzie Słonecznym.
![](/media/lib/479/n-komorkan-5644067f796a0c082215dc025989fbcb.jpg)
Olej palmowy wspomaga przerzutowanie nowotworów
12 listopada 2021, 09:37Olej palmowy jest szeroko stosowany w przemyśle spożywczym. Znajdziemy go w słodyczach, margarynach czy żywności dla niemowląt. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ostrzega, że olej palmowy zawiera najwyższe wśród tłuszczów roślinnych stężenie substancji potencjalnie rakotwórczych. Naukowcy z Institute for Research in Biomedicine opisali, w jaki sposób kwas palmitynowy – obecny głównie w oleju palmowym – zwiększa ryzyko rozprzestrzeniania się nowotworów
![](/media/lib/440/n-gwiazdy-e61b0118de09ef590313a4389271efaa.jpg)
SCSI rozdysponował już 6000 godzin czasu obserwacyjnego Teleskopu Webba
14 lipca 2022, 07:43Po wielkiej pompie publicznej prezentacji pierwszych zdjęć z Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba nadszedł czas codziennej pracy. W ramach trwającego właśnie 1. Cyklu obserwacyjnego Space Telescope Science Institute rozdysponował około 6000 godzin czasu obserwacyjnego. Naukowcy z całego świata od długiego czasu mogli wnioskować o przyznanie im możliwości skorzystania z teleskopu.
![](/media/lib/297/n-gbtelescope-6fc3ec137cf976189017471e3ff0196a.jpg)
Szybkie rozbłyski radiowe mogą trwać 1000-krotnie krócej niż sądzono
25 lipca 2023, 09:56Szybkie rozbłyski radiowe (FRB – fast radio burst) to tajemnicze intensywne impulsy fal radiowych pochodzących głównie spoza naszej galaktyki. Znamy je od 2007 roku, a naukowcy wciąż nie wiedzą, co je generuje. Codziennie do Ziemi dociera ponad 10 000 FRB. Trwają od milisekund do 3 sekund, jednak w 2022 roku Kenzie Nimmo z Holenderskiego Instutu Radioastronomii znalazła pierwsze dowody na znacznie krótsze rozbłyski. Zebrała grupę naukowców z Holandii oraz USA i zaczęli szukać bardzo krótkich FRB, istniejących niezależnie od dłuższych rozbłysków. Właśnie opublikowali pracę, w której informują, że FRB mogą trwać nawet 1000-krotnie krócej niż sądzono.
![](/media/lib/585/n-siarkamars-299657a8f9a9cd6a5741197101c6cf13.jpg)
Curiosity znalazł na Marsie kryształy czystej siarki
23 lipca 2024, 14:38Kilka tygodni temu, 30 maja, łazik Curiosity przysłał na Ziemię zdjęcia nietypowych skał. Dostał więc polecenie ich zbadania i okazało się, że po raz pierwszy natrafiono na Marsie na kryształy czystej siarki. Od października 2023 roku Curiosity bada okolice bogate w siarczany. O ile jednak dotychczas znajdował wyłącznie minerały będące związkami siarki, to teraz po raz pierwszy trafił na siarkę w czystej postaci.
Antybakteryjne szkła kontaktowe
30 czerwca 2006, 09:53Firma biotechnologiczna Biosignal Ltd. oraz Instytut Badań Oka (Institute for Eye Research) otrzymały etyczne przyzwolenie na pierwsze próby kliniczne antybakteryjnych soczewek kontaktowych o przedłużonym okresie użytku z udziałem ludzi. Rozpoczęły się one 29 czerwca i mają umożliwić porównanie bezpieczeństwa stosowania soczewek zwykłych i antybakteryjnych. Zestawienie obejmie, m.in.: ocenę stanu zdrowia gałek ocznych 10 uczestników eksperymentu, indywidualne reakcje na nowe szkła oraz ich wydajność. Biosignal ma zaprezentować uzyskane wyniki w lipcu.
Czym dog różni się od szpica miniaturowego?
17 października 2006, 13:36Choć trudno w to uwierzyć, psy ras olbrzymich różnią się od swoich małych pobratymców tylko jednym genem.
Rośnie liczba przypadków alergii na farby do włosów
2 lutego 2007, 12:04Zwiększa się liczba reakcji alergicznych na farby do włosów, ostrzegają badacze. Zjawisko narasta zwłaszcza wśród młodych ludzi, którzy często eksperymentują z wyglądem. Na łamach British Medical Journal (BMJ) naukowcy z St John's Institute of Dermatology w Londynie wspominają, że może to prowadzić do zapalenia skóry głowy, a w skrajnych przypadkach nawet do opuchlizny.
![Zdjęcie wirusa HIV-1© Centers for Disease Control and Prevention](/media/lib/11/1183190923_341330-db9bf258fadcc799617d74e1d5fcd01f.jpeg)
Bliżej leku na HIV?
30 czerwca 2007, 08:02Naukowcy stworzyli enzym, który potrafi odwrócić proces zarażenia wirusem HIV. W przyszłości na bazie tego lub podobnego enzymu może powstać lekarstwo na HIV, które będzie wycinało DNA wirusa z zarażonych komórek.